Yılbaşı hızla yaklaşırken birçoğumuz bir önceki yıl yaptıklarını gözden geçirip kendine yeni hedefler koydu bile. Gezilecek yerler, izlenecek filmler, yapılacak aktiviteler ve daha nicesi yeni yılda yapılacaklar listesini çoktan doldurdu.
Genelde aldığımız kararlar ve hedeflerimize dair bir başlangıç tarihi belirlerken yeni bir haftayı, yeni bir ayı hatta yeni bir yılı bekleriz. Aldığımız bu kararları uygulamak ve hedeflerimize ulaşmak içinse kendimize birçok söz veririz. Ancak, bütün bunları ne kadar yerine getirebiliyoruz?
Kendimize gerçekçi hedefler belirlemediğimiz çoğu zaman kendimize verdiğimiz bu sözleri yerine getirememek bizi hayal kırıklığına uğratır ve motivasyonumuzu kaybetmemize neden olur. Olumsuz duygular hissetmemize neden olan bu durum da değişimi ve yeni başlangıçları ertelememize yol açar.
Peki, neden sürekli erteliyoruz? Erteleme davranışına sebep olan nedir?
Erteleme Psikolojisi: Neden Sürekli Bir Şeyleri Erteliyoruz?
Erteleme alışkanlığının ardındaki temel psikolojik nedenler irade ve motivasyon ile doğrudan ilişkilidir. Demotive edici faktörler bir araya geldiğinde irademizi ve motivasyonumuzu olumsuz etkiliyorsa bu durum erteleme davranışını ortaya çıkarır.
Erteleme davranışına sebep olan en yaygın nedenlerden bazıları:
- anksiyete
- mükemmelliyetçilik
- başarısızlık korkusu
- kontrol eksikliği
- motivasyon eksikliği
- uzak zamanlı ve soyut hedefler
- depresyon
- bunalmış hissetmek
olarak gösterilebilir.
Hayatın her noktasında bir alışkanlık haline gelebilen erteleme davranışı seni hedeflerini gerçekleştirmekten alıkoyarken iş, okul gibi günlük hayatının önemli alanlarında zorluklar yaşamana da yol açabilir. Ayrıca, yüksek seviyede stres ertelemeyi teşvik eden faktörlerden biridir.
Erteleme Davranışı ile Başa Çıkmak
Peki erteleme döngüsü ile başa çıkmak için neler yapabilirsin?
Nedenlerini Belirlemek
Motivasyon ve niyet bir işi yapmak için önemli itici güçlerdendir. Yapmak istediğin şeyler için bir nedene sahip olduğunda motivasyonunu korumak ve bu sayede erteleme davranışını değiştirmek senin için kolaylaşabilir. Bununla beraber, kendine bir işe başlarken niyetinin ve motivasyonunun ne olduğunu hatırlatmak o eylemi ertelemenin ardında yatan nedenleri keşfetmene yardımcı olabilir.
Gerçekçi Hedefler Belirlemek
Kendimize yeni amaçlar ve hedefler belirlerken aşırıya kaçmamız ya da gerçekçi planlamaların dışına çıkmamız ertelemeye sebep olan durumlardan biridir. Eğer önünde yapabileceğinden fazla iş yükü bulunuyorsa bu durum motivasyonunu düşürüp yapabileceğin eylemleri de ertelemene yol açabilir. Kendin için gerçekçi hedefler belirlemek bir işe başlarkenki motivasyonunu ve iradeni dengede tutarak erteleme davranışını ortadan kaldırabilir.
Meditasyon
Yapılan bir araştırma meditasyon yapmanın erteleme davranışında azalmayla ilişkili olduğunu belirtiyor. Bu çalışma düşüncelere odaklanma, dikkat odağı ve kendini regüle edebilme davranışları aracılığıyla meditasyonun erteleme davranışını azalttığını gösteriyor.
Yakın zamanda yapılan bir başka araştırma ise mindfulness’ın daha iyi sürdürülebilir dikkat becerisi ve düşük erteleme davranışıyla ilişki olduğunu gösteriyor.
Dolayısıyla, zamanı yönetme ve odaklanma becerisini geliştiren meditasyon erteleme davranışını engellemek için oldukça etkili yöntemlerden birisi. İçerisinde niyet barındıran bir eylem olan meditasyon ile hedeflerini farkındalıkla belirleyebilir ve odağını artırarak ertelemenin önüne geçebilirsin.
Yeni yılda hedeflerini henüz belirlemediysen Innerjoy’a göz atıp meditasyon pratiklerini denemeyi unutma! Şimdi AppStore veya PlayStore’dan hemen indir.
